Երեթշաբթի, 3 Մարտի 2015 06:52

 Մեր նոր նախագիծը, որի վրա
ներկայումս աշխատում ենք, համաձայնեցնելով 
բաժնետերերի հետ, հին մարտկոցների վերամշակման արտադրամասի շինարարությունն
է: Ցանկալի կլիներ այդ նախագիծն սկսել ապրիլից, կամ գոնե մինչ այդ ավարտել
աշխատանքների նախագծային մասը: Հայտնի է ներդրումների ծավալը և ֆինանսավորման
աղբյուրը, ինչպես նաև նախապես հայտնի են անունները, ովքեր ցանկանում են դառնալ մեր
գործընկերները կամ կոնտրագենտները: Առայժմ չենք որոշել, թե ով կլինի
սարքավորումներ մատակարարողը, բայց այդ ուղղությամբ աշխատանքներն ընթանում են,
իրականացվում են հետազոտություններ: Սարքավորումների մատակարաման նպատակով մտադիր
ենք հայտարարել մրցույթ, ներգրավելով իտալական, ֆրանսիական, ամերիկյան,
ռուսաստանյան ամենաառաջատար համաշխարհային ընկերություններին, և գտնել գին-որակ
լավագույն հարաբերակցությունը: Ունենք կապարի արդյունահանման և վերամշակման
հետաքրքիր վիճակագրություն: Ընդ որում, որքան ավելի զարգացած է պետությունը, անքան
ավելի շատ են այնտեղ վերամշակում կապարը: Օրինակ, ԱՄՆ-ում կապարի վերամշակումը 4
անգամ գերազանցում է դրա արդյունահանման ծավալները:

 

Պրն. Մկրտչյան, կցանկանայի, որ պատմեիք նախագծի երկու կարևորագույն
ասպեկտների` տնտեսական շահավետության և բնապահպանական բաղադրիչի մասին:

 

Եթե խոսենք տնտեսականի
մասին, որի պատասխանատուն ես եմ, ապա նշեմ, որ տեղում կապարի վերամշակումը թույլ
կտա 15-20% նվազեցնել մարտկոցների ինքնարժեքը: Ի՞նչ է իրենից ներկայացնում
մարտկոցը: Ըստ էության, դա պոլիպրոպիլային ծածկույթով մշակված կապար է, լցված
ծծմբաթթվով: Ընդ որում, մարկոցների գնի հիմնական մասը կազմում է կապարը:

 

Մյուս կողմից, սա այն
բացառիկ դեպքերից է, երբ ընկերության տնտեսական շահերը համընկնում են բնապահպանականին:
Պատկերացրեք, որ մեկ հազար տոննա ծծմբաթթուն, որը խառնվել է կապարի դիօքսիդի հետ,
ամեն տարի դուրս է մղվում դեպի շրջակա միջավայր: Ես չգիտեմ, թե ինչ է տեղի ունենում
վերամշակված կապարի հետ: Կարծում եմ, որ այն արտահանվում է, բայց առանձ ծծմբաթթվի,
որը մնում է հողում, ընկնելով ստորգետնյա շերտեր, էական վնաս պատճառելով մեր երկրի
էկոլոգիային: Դուք միայն պատկերացրեք, որ մրգերն ու բանջարեղենը, որը մենք սպառում
ենք, կարող են ջրված լինել կապարի օքսիդ պարունակող ջրով, իսկ դա թույն է: Ես
հետազոտել եմ շուկան և պարզել, որ Հայաստանում չկան ընկերություններ, որոնք ունենան
կապարի վերամշակման լիցենզիա: Ներկայումս մենք գտնվում ենք վտանգավոր նյութերի
վերամշակման, դրանց հավաքման և տեղափոխման լիցենզիա ստանալու գործընթացում: Դա շատ
բարդ լիցենզիա է, բարդ պահանջներով, որը մենք պետք է կատարել օրենքին համապատասխան:

 

Նշեմ, որ մեր բոլոր
հիմնական մրցակիցները, որոնք զբաղված են մարտկոցներ արտադրելով, ունեն վերամշակող
արտադրություն: Ընդհանրապես, աշխարհում ընդունված է սկսել վերամշակումից, իսկ
այնուհետև անցնել արտադրությանը, իսկ մեզ մոտ հակառակն ստացվեց, և այժմ,
պատկերավոր ասած, այն ուղղում ենք:

 

Տեղական վերամշակված կապարն իր որակով կարո՞ղ է լինել ավելի լավը, քան այն,
որը ներմուծում եք:

 

Երբ ունես քո
արտադրությունը, ապա կապարն ստանում ես ավելի լավ որակի, քան այն, որը ներմուծում
ես: Կապարի որակը վերամշակումից հետո ավելի բարձր է, քանի որ զտման ընթացքում  այն բերում ես քեզ ահրաժեշտ որակի
ստանդարտների: Ենթադրենք,  կապարը գնում
ենք Ռուսաստանից կամ Իտալիայից, որը  որոշակի շեղումներ է ունենում անհրաժեշը
չափանիշներից, չնայած, որ գտնվում է թույլատրելի նորմերում: Որպես կանոն, այդ դեպքում,
կապարը հետ ենք վերադարձնում մատակարարին, քանի որ տրանսպորտային ծախսերի առումով
դա թանկ է նստում, կամ էլ նման դեպքերում, սովորաբար, միակ բանը, որ կարելի է
անել, դա խմբաքանակի գնի իջեցումն է: Իսկ տեղական վերամշակումն ի սկզբանե
երաշխավորում է բարձր որակ: Չէ՞ որ մարտկոցի հիմքերի հիմքը` կապարն է:

 

Ի դեպ, այսօր խանութից մարտկոց գնելիս խնդրում են բերել հին մարտկոցը: Ինչի՞
համար են վերցնում, ո՞ւր է այն գնում և ինչի՞ համար:

 

Ցավոք, կամ բարեբախտաբար,
ես չգիտեմ, թե այժմ ուր են գնում այդ օգտագործված մարտկոցները: Ենթադրում եմ, որ
դրանք, ինչպես արդեն ասացի, արտահանվում են, քանի որ Հայաստանում առայժմ ոչ ոք չի
վերամշակում, դրանք ոչ մեկի պետք չեն: Բայց միաժամանակ նշեմ, որ ծծմբաթթուն
արտահանման ժամանակ դուրս է արձակվում դեպի շրջական միջավայր:

 

Վերամշակման նպատակով ջարդոնի օգտագործման գաղափարը Հայաստանում նոր չէ,
արդեն կիրառվում է, օրինակ, արմատուրաների գործանանում: Կա՞ն արդյոք
հանրապետությունում բավականաչափ մարտոցներ` ձեր արտադրության համար:

 

Իհարկե, ոչ, բավական չեն:
Մենք հարևան երկրներից, օրինակ, Վրաստանից, հին մարտկոցներ ձեռք բերելու ուղիներ
ենք ստեղծում: Վրաստանում կան մի քանի վերամշակող ձեռնարկություններ, բայց` ոչ մեծ
հզորություններով: Քանի որ Վրաստանում մենք վաճառում ենք մեր մարտկոցները, դրա համար
էլ օգտագործված մարտկոցները հավաքելն ավելի հեշտ է դառնում: Գործարանը նախատեսում
է Վրաստանից ներմուծել տարեկան 1 հազար տոննա կապար: Ներկայումս
պայմանավորվածություններ ենք ձեռք բերում նոր մարտկոցների փոխարեն հին մարտկոցներ վերցնելու
ուղղությամբ: Տեղափոխությունը մի փոքր թանկ է, բայց արժե անել:

 

Որքա՞ն է ծրագրի արժեքը:

 

Ծրագրի արժեքը տատանվում է
3.2-4.5 մլն.եվրոյի սահմաններում, առանց ԱԱՀ-ի: Դրանք զուտ կապիտալ ներդրումներ
են: Իսկ եկամտաբեր դառնալու ժամկետը կազմում է 2.5-3 տարի:

 

Ովքե՞ր են ներդրողները, միջոցները կլինեն բաժնետերերի սեփականը, թե՞ դրանք
փոխառություններ են:

 

Կարծում եմ, որ դրանք
կլինեն փոխառություններ:

 

Ե՞րբ եք նախատեսում սկսել վերամշակման արտադրամասի շինարարությունը:

 

Շինարարությունը
նախատեսում ենք սկսել այս տարվա հունիսին: Ամենաուշը մեկ տարուց կստանանք մեր
կապարը:

 

Կստեղծվե՞ն արդյոք նոր աշխատատեղեր:

 

Իհարկե, չնայած չեմ կարող
ասել, որ մեծ թվով, քանի որ վերամշկման գործընթացը կլինի ավտոմատացված: Հավանաբար,
վարչական աշխատակազմի հետ մեկտեղ կստեղծվի մինչև 20 լրացուցիչ աշխատատեղ:

 

Իսկ կապարի վերամշակման գործընթացը, որպես այդպիսին, արդյո՞ք էկոլոգիապես
վնասակար չէ՞:

 

Մենք հատուկ ուշադրություն
ենք դարձնում էկոլոգիական անվտանգության հարցերին: Նշված գումարից 1.5 մլն.դոլարը
կուղղվի հատուկ ֆիլտրերի ձեռքբերմանը: Հավաստում եմ, որ դա կլինի մաքուր
արտադրություն, մարդկանց առողջության համար պետք չէ անհանգստանալ:

 

Երևանում մարտկոցների գործարան կառուցելը բավական ռիսկայի միջոցառում էր`
ներմուծողների հետ կոշտ մրցակցության պայմաններում: Չե՞ք կարծում, ինչը մեր
երկրում շատերն են ապացուցել, որ այստեղ կարելի է զարգացնել նաև արդյունաբերական
արտադրություն:

 

Մենք արդեն ապացուցել ենք,
որ մեր երկրում ոչ միայն կարելի է, այլ անհրաժեշտ է զարգացնել արդյունաբերական
արտադրությունը: Ըստ էության, գործարանն արտադրում է շատ կարևոր, ես կասեի,
ռազմավարական ապրանք: Գործարանը գտնվում է մեծ փոփոխությունների կիզակետում: Դուք
տեսնում եք, որ շատ մոտ ապագայում 
ավտոմեքենաները կփոխարիվնեն էլեկտրոմոբիլներով, և այդ ժամանակ կառաջանա նոր
սերնդի մարտկոցներ արտադրելու անհրաժեշտությունը: Մենք այդ մասին էլ ենք մտածում: