Հինգշաբթի, 7 Ապրիլի 2016 01:12

 

Ապրիլի 4-ից ադրբեջանական զինված ուժերը գնդակոծության են ենթարկել Հայաստանի Տավուշի մարզի սահմանամերձ գյուղերը: Արդեն երկու վիրավոր կա: Մինչ այսօր ռուսական փորձագիտական հանրության ներկայացուցիչները վկայակոչում էին այն, որ մարտական գործողություններն ընթանում են Ղարաբաղում՝ չառնչվելով Հայաստանի տարածքին: Չե՞ք կարծում արդյոք, որ ժամանակն է, որպեսզի Մոսկվան ձեռնամուխ լինի Երևանի հանդեպ ստանձնած դաշնակցային պարտավորությունների կատարմանը:

 

Ադրբեջանի կողմից Հայաստանի Տավուշի մարզի գնդակոծությունը դեռևս Մոսկվայի կողմից Երևանի հանդեպ դաշնակցային պարտավորությունների կատարման պատճառ չէ:

Ես այդպես եմ կարծում՝ հաշվի առնելով, որ երկու պետությունների սահմանին լոկալ փոխհրաձգութունները վաղուցվա երևույթ են և արժանի են դատապարտման: 1993 թ. նոյեմբերի 20-ին ես և իմ օգնականները նույնպես գնդակոծության տակ հայտնվեցինք ադրբեջանական հարթ գետափում՝ մյուս, ավելի բարձրադիր ափից: Ընթացիկ կոնկրետ իրավիճակի գնահատման համար կան գործող անձինք, կազմակերպություններ, որոնք պետք է անհրաժեշտ եզրակացություններ անեն դրանից: Նման շատ լուրջ հարցերի մասին, ինչպիսին իրավիճակի վերջին սրացումն է, հարկավոր է դատել ամենայն լրջությամբ

 

Կիսվեք պատճառների Ձեր տեսլականով, որոնք ստիպեցին Ադրբեջանի ղեկավարությանը հերթական ագրեսիան սկսել Լեռնային Ղարաբաղի դեմ: Դա բացառապես ներքին, թե՞ աշխարհաքաղաքական պատճառների հետևանք է:

 

Իլհամ Ալիևը Լեռնային Ղարաբաղի նկատմամբ հերթական ագրեսիայի գնաց՝ ներքին և արտաքին շարժառիթներից ելնելով: Կարծում եմ՝ այստեղ թե ներքին, թե աշխարհաքաղաքական պատճառներ կան: Շփման գծում միջադեպերը նույնպես հին պատմություն ունեն: Սկզբնապատճառը հանուն հրադադարի ամրապնդման շփման գծից զորքերը հեռացնելուց Ադրբեջանի հրաժարվելն է՝ չնայած այն բանին, որ նման պարտավորություն ստորագրվել էր վերջինիս պաշտպանության նախարարի կողմից պաշտոնական փաստաթղթում հրադադարի ձեռքբերումից երեք ամիս առաջ:

1995 թ. փետրվարի 4-ին ստորագրվեց ևս մեկ համաձայնագիր՝ հրադադարի ռեժիմի ամրապնդման վերաբերյալ, ըստ որում՝ Հեյդար Ալիևի մասնակցությամբ: Դրանից հետո, սակայն, /Ալիև կրտսերի իշխանության գալուց հետո-Խմբ./ հաջորդեց միջնորդների կառուցողական շատ առաջարկներից հրաժարվելը և նույնիսկ ցինիկ հերքումը, որ նման համաձայնագիր եղել է՝գումարած լարվածության պահպանումը և սրացումը, պատերազմի վերսկսման սպառնալիքները: Ադրբեջանի ներսում դա, կարծես, ձեռնտու էր ներկայիս ղեկավարությանը, բայց վերջին ժամանակներս ի հայտ եկան աշխարհաքաղաքական ազդակներ, որոնք հեշտացրեցին Բաքվի կողմից արդեն ոչ թե միջադեպի, այլ ամբողջ ուժային գործողության իրականացման վերաբերյալ արկածախնդրային որոշման ընդունումը:

 

Ապրիլի 4-ին Ադրբեջանի պաշտպանության նախարարը սպառնաց հրթիռային ռմբակոծության ենթարկել Ստեփանակերտը: Որքանո՞վ է դա իրական առկա իրողություններում, ինչպիսի՞ն կլինեն նման քայլի հնարավոր քաղաքական և հումանիտար հետևանքներն Արցախի և Ադրբեջանի համար:

 

Նման անհեթեթ հայտարարություններն ահաբեկելու նպատակ են հետապնդում՝ առանց իրենց իսկ համար հետևանքները հաշվի առնելու:

 

Ձեր կարծիքով ո՞վ պետք է պատասխանատվություն կրի ղարաբաղյան հակամարտության գոտում զոհերի համար:

 

Ղարաբաղյան հակամարտության գոտում զինվորների և քաղաքացիական անձանց մահվան համար պատասխանատվություն պետք է կրի նա, ով նման արկածախնդրություն իրականացնելու վերաբերյալ որոշում է կայացրել: Կարծում եմ, որ դրան չէր խանգարի նաև արժանի զանգվածային արշավը պատասխանատվության ենթարկելու համար՝ մարմնի կողմից, ինչպիսին Հաագայի տրիբունալն է: Զանգվածային կատարմամբ արյունալի չարաճճիությունները պետք է պատժվեն: