Չորեքշաբթի, 29 Հունիսի 2016 07:50

 Արդյո՟ք Դուք ակնկալում եք, որ 2016 թվականի ՆԱՏՕ գագաթնաժողովում որոշակի պատասխաններ կհնչցվեն այն հարցերին ու մարտահավերներին, որոնք այսօր Ռուսաստանն առաջադրում է Դաշինքի որոշ երկրների:

 

ՆԱՏՕ-ի Կանոնադրության 5-րդ Հոդվածում ասված է, որ «Դաշինքի որոշ անդամ-երկրների սպառնացող» վտանգը սպառնում է նաև բոլոր մյուս անդամներին: Հետևաբար, կարծում եմ, որ Բալթյան երկրները և Լեհաստանը, ինչպես նաև ՆԱՏՕ-ի մյուս անդամ-երկրներն ընկնում են այդ հոդվածի տակ: Այդ առումով, հավաքական պաշտպանության կամ զսպման ցանկացած միջոց պետք է անդրադառնա նաև անդամ-երկրների վրա, պաշտպանության համատեղ պլանավորման հիման վրա:

 

Արդյո՟ք, Ձեր կարծիքով, Ռուսաստանն իրական նեցուկ է ՆԱՏՕ-ին միջազգային ահաբեկչության դեմ պայքյարում: Ինչո՟վ է այսօր Ռուսաստանը հետաքրքիր և հեռանկարային Դաշինքի համար:

 

Միջազգային ահաբեկչական կազմակերպությունները մարտահրավերներ են նետում ազատ աշխարհի առանցքային արժեքներին և սկզբունքներին: Այդ արժեքները կազմում են նաև ՆԱՏՕ-ի հիմքերը: Իսկ ներկայիս ռուսական ռեժիմը խախտում է ազատ աշխարհի բոլոր սկզբունքներն ու արժեքները, ինչպես երկրի ներսում, այնպես էլ միջազգային մակարդակով` կիրառելով այդ նույն ահաբեկչական նեթոդները: Այդ առումով, ես չեմ կարծում, թե  Ռուսաստանը մտադիր է և ի վիճակի է դրական ներդրում կատարել միջազգային ահաբեկչության դեմ պայքարում:

 

Բնութագրեք ՆԱՏՕ-ի ներկայիս քաղաքականությունը Հարավային Կովկասի երկրների նկատմամբ: Ձեր կարծիքով, արդյո՟ք ակնկալվում է Հարավային Կովկասի այս կամ այն երկրի նկատմամբ նրա վեկտորների փոփոխություն, գնահատեք դրանց նատոյական հեռանկարները:

 

Չեմ կարծում, որ աշխարհաքաղաքական առումով Հարավային Կովկասը դասակարգվում է որպես տարածաշրջան, չնայած դրա ներուժն առկա է`բազմաթիվ ազգային հակասությունների պատճառով: Հետևաբար, ՆԱՏՕ-ի կամ որևէ այլ դաշինքի համար այս տարածաշրջանի նկատմամբ անհնար է ունենալ մեկ այլ քաղաքականություն: Ես կասեի, որ ՆԱՏՕ-ի համար Հարավային Կովկասն աշխարհագրական տարածք է, որն ընդգրկում է աշխարհաքաղաքական առումով երկու կարևորագույն տարածաշրջաններ` Սևծովյանը և Կասպյանը: Վրաստանն ունի ՆԱՏՕ-ի անդամության հստակ հեռանկար, հարցը բացառապես կախված է ժամկետներից: Ելնելով պատմական փորձից` կարելի ասել, որ ՆՍՏՕ-ի ընդլայնումը ցանկացած տարածաշրջանում միայն խսղաղություն է բերում, ինչպես նաև անվտանգության ավելի բարձր մակարդակ, ավելի շատ կայունություն և ավելի շատ տնտեսական բարգավաճում: Ռուսաստանի հետ Վրաստանի և Ուկրաինայի պատերազմից, ինչպես նաև եվրոպական անվտանգության ռուսական ռևիզիոնիզմի հետ կապված հիբրիդային մարտահրավերների առաջացումից հետո Սևծովյան տարածաշրջանը ՆԱՏՕ-ի օրակարգում ձեռք բերեց ռազմավարական կարևորություն: Այս լույսի ներքո ես հակված եմ ակնկալել, որ Վարշավայի գագաթնաժողովում կլինեն կարևոր լուծումներ:

 

Այսօր ինչպիսի՟ գործոններ են խանգարում ՆԱՏՕ-ին մեծացնել ներկայությունը Հարավային Կովկակսում: Եվ արդյո՟ք, Ձեր կարծիքով, Հայաստանի համար գոյություն ունի գործուն այլընտրանք անվտագության ռուսական համակարգի նկատմամբ:

 

ՆԱՏՕ-ն մեծացնում է իր ներկայությունը այն երկրներւոմ, որտեղ դրա համար  հստակ քաղաքական կամք է դրսևորվում: Ինչպես նշել է ՆԱՏՕ գլխավոր քարտուղարը, Վրաստանի նկատմամբ քաղաքականությունը ձևակերպվում է որպես «ավելի շատ ՆԱՏՕ Վրաստանում և ավելի շատ Վրաստան ՆԱՏՕ-ում»: Ինչ վերաբերում է Հայաստանի համար այլընտրանքին, ապա, կարծում եմ, որ երկարաժամկետ հեռանկարում Հայաստանը կարիք կունենա ավելի մեծ տարածքի` պաշտպանության և սեփական անվտանգության ու սեփական ընտրության քաղաքականության համար, և, ինչպես ցանկացած ժողովրդավարությունում, այդ ընտրությունը պետք է ամրապնդվի հզոր հասարակական կարծիքով: Հայաստանը, ինչպես և ցանկացած անկախ ինքնիշխան պետություն, ազատ է իր դաշնակիցների, նրանց հետ համագործակցության շրջանակների և աստիճանի, ինչպես նաև սեփական պաշտպանունակության և անվտանգության ապահովման եղանակների ընտրության հարցում: Ռազմավարական լուծումները, ինչպես` «հակաօդային պաշտպանության համատեղ համակարգը», ունեն կարճաժամկետ և երկարաժամկետ հետևանքներ և պահանջում են մանրակրկիտ քննարկում: Հաշվի առնելով այն հանգամանքը, որ ՆԱՏՕ-ն Հայաստանի օդային տարածք ներխուժելու կամ այն խախտելու ծրագրեր չունի, օդային պաշտպանության վերը նշված համատեղ մեխանիզմը չի կարելի դիտարկել որպես ՆԱՏՕ-ի դեմ միջոց, քանի դեռ այդ մասին չեն հայտարարել կողմերը` ի դեմս Հայաստանի և Ռուսաստանի: Ընդ որում, իմ կարծիքով, բոլոր գոյություն ունեցող կամ ապագա ձևաչափերը, կազմակերպությունները, անվտանգության միջոցները, որոնք գլխավորում է Ռուսաստանը, հիմնավորված չլինելով ընտրության ազատության ընդհանուր արժեքներով, մարդու հիմնարար իրավունքներով և ժողովրդավարության, միջազգային իրավունքի և թափանցիկության սկզբունքներով, պարզապես, դատապարտված են անհաջողության: