Երեթշաբթի, 3 Նոյեմբերի 2015 07:20

 

Չնայած ԱՄՆ 2016 թ. պաշտպանական բյուջեի նախագծի վրա վետո դնելու ԱՄՆ նախագահի որոշմանը, որով նախատեսվում էր նաև $300 մլն օգնություն ուկրաինական բանակին՝ Կիևն ակնկալում է, որ Ուկրաինային ԱՄՆ ռազմական և այլ օգնությունը կշարունակվի, այսպես կոչված, continuing resolution-ի միջոցով, որը հաջորդ տարի կտեղափոխի 2015 թ. բյուջեի ֆինանսական ծախսերի ծավալները: Գնահատեք ուկրաինական բանակին ամերիկյան օգնության արդյունավետությունը՝ երկրի հարավ-արևելքում ձգձգվող դիմակայության լույսի ներքո:

 

Օբամայի այդ որոշումը միանգամայն սպասելի էր: ԱՄՆ վարչակազմի նման քաղաքականության հիմքում ընկած է նաև Օբամա-Պուտին հակաուկրաինական կոալիցիայի ստեղծման փաստը: Հիշյալ կոալիցիան գործում է ոչ միայն Ուկրաինայի դեմ: Օբամա-Պուտին միությունն ստեղծված է ավելի լայն համատեքստում, և հիմա վերջինիս գործողությունների հիմնական ուղղությունը Սիրիան է: Այժմ, ավելի քան երբևէ, Ուկրաինան միայնակ է, և առջևում իրական պայքար է անկախության համար:

 

Ռուսական ռազմաօդային ուժերի մասնակցությունը Սիրիայում ԻՊ ահաբեկիչների վերացմանը շեղեց միջազգային ուշադրությունն ուկրաինական խնդրից: Ի՞նչ հետևանքներ դա ունեցավ հակամարտութան և ընդհանուր առմամբ Ուկրաինայի իրավիճակի վրա:

 

Ռուսական ռազմաօդային ուժերի մասնակցությունը Սիրիայում ԻՊ ահաբեկիչների վերացմանը, ինչը թույլ տվեց ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինին շեղել միջազգային ուշադրությունն ուկրաինական խնդրից, միանգամայն սպասելի և խանկատեսելի էր: Այն բանից հետո, երբ եվրեպական կառույցները լիակատար պարտություն կրեցին ՙուկրաինական հարցի՚ կարգավորման հարցում, Սպիտակ տունը՝ Օբամայի ղեկավարությամամբ, միություն ստեղծեց Պուտինի Կրեմլի հետ, ինչից հետո Պուտինը հրամայեց Պորոշենկոյին որևէ գործողություն չկիրառել Դոնբասում գրավյալ տարածքների նկատմամբ, ինչը և կատարվեց: Պորոշենկոյի նման պահվածքն էլ հնարավորություն տվեց ՌԴ-ին ամբողջովին կենտրոնանալ Սիրիայի պատերազմի վրա: Միաժամանակ հերթական ՙհրադադարի՚ պայմաններում ամեն օր ուկրաինացի զինծառայողներ են զոհվում, իսկ օկուպացված տարածքներում շարունակվում է ռուսական զորքերի ավելացումը: Եվ վերջիններիս հանդուգն և սադրիչ վարքագիծը չի կարող պատերազմի հերթական փուլով չավարտվել:

 

Ուկրաինայի ավիացիոն ծառայության համաձայն, հաջորդ շաբաթ Մոսկվան և Կիևը խորհրդակցություններ կսկսեն Ուկրաինայի կողմից սեպտեմբերի 25-ին Ռուսաստանի հետ ավիահաղորդակցության դադարեցման վերաբերյալ որոշումը չեղյալ հայտարարելու հարցի շուրջ: Որքանո՞վ էր Ուկրաինայի շահերից բխում նման որոշումը, և, Ձեր կարծիքով, արդյո՞ք այն նախաձեռնվել է Կիևում:  

 

ՌԴ հետ ավիացիոն հաղորդակցության շրջափակման վերաբերյալ որոշում պետք է ընդունվեր ռուսական զորքերի Ղրիմ ներխուժումից անմիջապես հետո: Ներկայիս որոշումը հիմնված է ագրեսոր երկրի նկատմամբ պատժամիջոցների վերաբերյալ Ուկրաինայի ազգային անվտանգության և պաշտպանության խորհրդի որոշման վրա: Բայց այդ որոշումը չի կարող լայնամասշտաբ լինել, քանի որ սողանցքների տեղ է թողել: Եթե ներկայիս կառավարությունը չեղյալ հայտարարի իր որոշումը, դա հասարակական լուրջ դիմադրություն կառաջացնի: Բայց հիմա իրավիճակն այնպիսին է, որ ներկայիս կառավարությունը հոկտեմբերի 25-ի տեղական ընտրություններից հետո համարյա ՙնախկին՚ է դարձել, և վերջինիս օրերը հաշված են: Միաժամանակ ռուսական ինքնաթիռների Ուկրաինա թռիչքների արգելքի յուրաքանչյուր օր ավելի է դժվարացնում նման որոշման չեղյալ հայտարարումը:

 

Օրերս ՌԴ Դաշնային խորհրդի ղեկավար Վալենտին Մատվիենկոն համոզմունք է հայտնել, որ Ռուսաստանը և Ուկրաինան պատմական հեռանկարում ՙդատապարտված՚ են ամենասերտ համագործակցության: Արդյո՞ք համանման տեսակետ կա Ուկրաինայում: 

 

Այդ հայտարարությունն ուղղված է բացառապես ՌԴ քաղաքացիներին: Ուկրաինայի նկատմամբ ՌԴ քաղաքացիների ատելության մակարդակը, համաձայն ռուսական սոցիոլոգիական վերջին հետազոտություններին, չափազանց բարձր է: Մեծ չէ նաև ուկրաինացիների թիվը, ովքեր պատրաստ են վերադառնալ Ռուսաստանի հետ՝ Ղրիմի անջատմանը նախորդած ժամանակաշրջանի հարաբերություններին: Ըստ որում, նման ագրեսիվ, սակայն արդարացված, անըմբռնողությունը կարճաժամկետ հեռանկարում կմեծանա: Երկրում վերջին տեղական ընտրությունների արդյունքները գրեթե լիովին հաստատում են այդ միտումը:  Անկասկած, պատրաստվում է դեպի Ուկրաինա Կրեմլի ուժային էքսպանսիայի նոր փուլ: Ողջ հարցն այն է, թե երբ դա տեղի կունենա: Համաձայն շատ պարամետրերի, նման փուլ կարող է սկսվել նույնիսկ նոյեմբերի սկզբին: Անհրաժեշտ է հայտարարել, որ Մինսկի համաձայնություններն արդեն գրեթե գոյություն չունեն, և ՙՄինսկ՚ բառի հետևում թաքնված է Կրեմլը՝ միաժամանակ իրականացնելով իր իրական օրակարգը:  

 

Մի շարք ուկրաինական և ռուսական լրատվամիջոցներում հրապարակված տեղեկատվության համաձայն, Լեհաստանի նախագահ Անջեյ Դուդայի կառավարումն սկսվել է Լեհաստանի քաղաքացիներին ուղղված կոչով՝ պատրաստ լինել նախկին լեհական հողերի /Պոլեսիա, Գալիցի և Վոլինի/ վերադարձի համար պայքարին: Արդյո՞ք դեպի Եվրոպա ձգտող Կիևին չի մտահոգում այս հայտարարությունները՝ հաշվի առնելով, որ համանման պահանջներ կարող են ներկայացնել ԵՄ ևս երկու անդամ՝ ի դեմս Հունգարիայի և Ռումինիայի:

 

Եթե իրականությանը համապատասխանում են որոշակի ԶԼՄ-ների կողմից  Լեհաստանի նախագահ Անջեյ Դուդային վերագրվող հայտարարությունները, իրավիճակն Ուկրաինայում շատ մոտ է աղետի: Սակայն, հնարավոր հեռանկարները վերլուծելու համար անհրաժեշտ է հստակ իմանալ, թե արդյոք Անջեյ Դուդան նման բան է ասել: Սակայն, տվյալ պահին, հաշվի առնելով Դուդայի ելույթի վերաբերյալ ռուսական աղբյուրները՝ կարելի է հավաստել, որ սկսվում է Ուկրաինայի արևմտյան սահմաններում իրավիճակի ապակայունացման սցենար իրագործվել: