Արմինֆո. Վերջին անգամ "Ոսկե ծիրան" միջազգային կինոփառատոնը մեծ շուքով, աստղային անունների փայլով և բնորոշ շքեղությամբ Երևանում անցկացվել է 2019 թվականին, երբ փառատոն էր այցելել շուրջ 2 հազար հյուր:
Հայ հանդիսատեսը հնարավորություն էր ունեցել դիտել ավելի քան 100 կինոֆիլմ, որոնց թվում՝ հեղինակավոր միջազգային կինոփառատոնների դափնեկիրներ: 2020 եւ 2021 թվականները Հայաստանում նշանավորվեցին ծանր փորձություններով եւ ողբերգական իրադարձություններով, որոնք կապված էին ինչպես կորոնավիրուսի համավարակի, այնպես էլ Արցախում ռազմական գործողությունների հետ, ինչն ինքնին բացառում էր կինոյի տոնի անցկացումը սովորական մասշտաբով: Սակայն ընթացիկ տարում փառատոնի կազմակերպիչներին հաջողվել է վերականգնել ավանդույթները, եւ "փշերի միջոցով հասնել աստղերի":
19-րդ կինոփառատոնի անցկացման վայրն առաջին անգամ Արամ Խաչատրյանի անվան համերգասրահն էր։ "Ոսկե ծիրանի" գեղարվեստական ղեկավար Կարեն Ավետիսյանի խոսքով ՝ այս տարի կինոփառատոն կայցելի ավելի քան 150 անվանի հյուր՝ համաշխարհային կինոարտադրության ներկայացուցիչներ, այդ թվում՝ իռլանդացի ռեժիսոր Թերի Ջորջը, ամերիկացի ռեժիսոր, սցենարիստ, հայազգի դերասան Մայքլ Գյուրջյանը, կատալոնացի ռեժիսոր Ալբերտ Սերրան, ռուս ռեժիսոր, վավերագրող Մարինա Ռազբեժկինան, եվրոպական առաջատար կինոպրոդյուսեր Ֆիլիպ Բոբերը, ռուս ռեժիսոր Իլյա Խրժանովսկին և այլոք: Պատասխանելով ԱրմԻնֆո-ի թղթակցի հարցին՝ Ավետիսյանը նշել է, որ այս տարի կազմակերպելով կինոփառատոնը, ստիպված են եղել բախվել բազմաթիվ դժվարությունների: Մասնավորապես, նա, առաջին հերթին, մատնանշել է վերջին պատմական հարվածներից հետո հասարակության վերականգնման բարդ փուլը։ Բացի այդ, Ավետիսյանը նշել է, որ կինոփառատոնի կազմակերպման ժամկետները նախորդ և նախանցած տարիներին հասկանալի պատճառներով կրճատվել են մինչև 6 ամիս: Բացի այդ, անհրաժեշտ էր նման սեղմ ժամկետներում լուծել բյուջետային հարցերը, քանի որ փառատոնը պահանջում է զգալի ներդրումներ, հովանավորներ և տարատեսակ աջակցություն։
«Մենք վերապրել ենք ամենաբարդ տարիները և հուսով ենք, որ փառատոնի բացումը այս տարի կնշանավորի նոր Պատմական էջի բացում, հատկապես, հայ կինոյի հարյուրամյակին և Ոսկե ծիրանի 20-ամյակին ընդառաջ", - ասել է "Ոսկե ծիրանի" գեղարվեստական ղեկավարը:
Հատկանշական է, որ կինոփառատոնը բացվել է հայ ռեժիսոր Մայքլ Գյուրջյանի "Ամերիկացին" ֆիլմի ցուցադրությամբ ։ Ֆիլմը պատմում է ստալինյան ռեժիմի ժամանակների մասին, որը, ըստ Կարեն Ավետիսյանի, չգիտես ինչու անտեսվել է հայ կինեմատոգրաֆի ոկղմից: "Շատ կարևոր է, որ ֆիլմն
ամբողջությամբ նկարահանվել է Հայաստանում միջազգային կազմով, ինչպես դերասանական, այնպես էլ տեխնիկական", - ասել է նա: Ֆիլմը պատմում է մի հայի մասին, ով հրաշքով փրկվել է Օսմանյան Թուրքիայում Հայոց ցեղասպանության ժամանակ։ Ողջ գիտակից կյանքն անցկացնելով ԱՄՆ-ում՝ գլխավոր հերոսը 20-րդ դարի 40-ականների երկրորդ կեսին որոշում է վերադառնալ Հայաստան, որպեսզի գտնի իր արմատները, սակայն բախվում է խորհրդային վարչակարգի հետ ։ "Եվ հենց այդ հետստալինյան շրջանը ֆիլմում ցուցադրված է հայկական արմատներով ամերիկացու աչքերով", - ասել է գեղարվեստական ղեկավարը: Ընդհանուր առմամբ, կինոփառատոնի ընթացքում հայ հանդիսատեսին հնարավորություն կընձեռվի դիտել ավելի քան 80 ֆիլմ, որոնց մի մասը ներկայացվել է առաջին անգամ և դարձել են հեղինակավոր կինոփառատոների, մասնավորապես Կաննի, Բեռլինի, Ռոտերդամի և այլնի դափնեկիրներ: Լրագրողների հետ զրույցում իռլանդացի ռեժիսոր Թերի Ջորջը, ով "Ոսկե ծիրանի" ժյուրիի նախագահն է, նշել է, որ արդեն երրորդ անգամ է այցելում Հայաստան, և հայերին նույնացնելով իռլանդացիների հետ, նշել է, որ իրեն այստեղ զգում է ինչպես տանը ։ "Ես իսկապես շատ եմ սիրում Հայաստանը", - ասել է ռեժիսորը: Այն հարցին, թե ինչպես է մտադիր գնահատել մրցութային ծրագրում ընդգրկված ֆիլմերը, Թերի Ջորջը նշել է, որ իր համար կարեւոր չափանիշներից մեկը կդառնա, այսպես կոչված, "կինոյի անկախությունը": "Այժմ աշխարհը լի է "փոփ-քորն" ժանրում նկարահանված ֆիլմերով, այդ պատճառով հաղթողներին ես կընտրեմ անկախ կինոյի հեղինակների շարքում", - պարզաբանել է նա: Նշենք, որ փառատոնի բացման հանդիսավոր արարողության ընթացքում Թերի Ջորջը եւ Ալբերտ Սերրան արժանացել են "Փարաջանովյան թալեր" - ին:
Հիշեցնենք, որ կինոփառատոնը փակվելու է նույնպես հայ ռեժիսոր Գարիկ Հովհաննիսյանի "Անտեսանելի հանրապետություն" ֆիլմով, որը նվիրված է արցախյան 44-օրյա պատերազմին: Ընդհանուր առմամբ, "Ոսկե ծիրանի" ընթացքում բազմիցս կանդրադառնան Արցախյան պատերազմին, բայց ոչ միայն հայ ռեժիսորները, այլև հույն, եգիպտացի և արգենտինացի ռեժիսորները։
Նշենք, որ ժյուրիի կազմում են նաեւ վավերագրական ֆիլմերի Ամստերդամի փառատոնի (IDFA) տնօրեն օրվա Նիրաբիան, օպերատոր Վլադիսլավ Օպելյանցը, որը Կաննի 74-րդ միջազգային կինոփառատոնում արժանացել է տեխնիկական բարձրագույն հանձնաժողովի մրցանակին, իսպանացի ռեժիսոր, "Սան Սեբաստյան" կինոփառատոնի գլխավոր մրցանակի դափնեկիր Իսակի Լակուեստան եւ հայ ռեժիսոր Նորա Մարտիրոսյանը ("Երբ քամին հանդարտվում է" ֆիլմի հեղինակը): "Երևանյան պրեմիերաներ" ավանդական ծրագրի շրջանակներում հայ հանդիսատեսը կկարողանա դիտել միջազգային հեղինակավոր կինոփառատոններում մրցանակակիր դարձած ֆիլմեր: Այս տարի "Ոսկե ծիրանն" անցկացվում է ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարության և Երևանի քաղաքապետարանի աջակցությամբ: Հիշեցնենք, որ "Ոսկե ծիրան" կինոփառատոնն առաջին անգամ անցկացվել է 2004 թվականի հուլիսին եւ համարվում է տարածաշրջանի ամենահեղինակավոր կինոփառատոնը, որը հիմնադրվել է "Ոսկե ծիրան" կինոյի զարգացման հիմնադրամի եւ Կինոքննադատների եւ լրագրողների հայկական ասոցիացիայի կողմից: "Ոսկե ծիրանի" հիմնադիրներն են կինոռեժիսոր Հարություն Խաչատրյանը, կինոքննադատներ Միքայել Ստամբոլցյանը և Սուսաննա Հարությունյանը: Փառատոնի ողջ ընթացքում Հայաստան են այցելել կինոյի վարպետներ և աշխարհահռչակ դերասաններ, այդ թվում գրող և սցենարիստ Տոնինո Գուերան, ռեժիսորներ Դարրեն Արոնոֆսկին, Փոլ Շրյոդերը, Յոս Սթելինգը, Քշիշտոֆ Զանուսին, Ռոբ Նիլսենը, Ռոման Բալայանը, Կառլոս Ռեյգադասը, Նադավ Լապիդը, Ալեքսանդր Մինդաձեն, դերասաններ Կլաուդիա Կարդինալեն, Նաստասյա Կինսկին, Օռնելա Մուտին, Ժակլին Բիսեթը, Ֆաննի Արդանը, Պատրիկ Շենեն և այլոք:
Քաղաքագետ. Հայաստանում իրավիճակը փոխելու միակ հնարավորությունը վաղաժամկետ խորհրդարանական ընտրությունների անցկացումն է
Հայ գեներալը բացառել է հայ-թուրքական սահմանին որևէ սադրանք, քանի դեռ այնտեղ ծածանվում է Ռուսաստանի դրոշը
"Խաղաղության խաչմերուկն" իրականությունից կտրված նախագիծ է
ԵՄԱ ղեկավար. Եթե ԵՄ-ը մնա այն միավորումը, որպիսին հանդես է եկել վերջին տարիներին, ապա Հայաստանի անդամակցությունն այդ կառույցին, գործնականում, անհնար է
Քաղաքագետ. Հայաստանի իշխանությունների բոլոր գործողությունները խոսում են այն մասին, որ երկիրը ընթանում է իր պետականության լուծարման ճանապարհով
Երևանում մայիսմեկյան երթ կանցկացվի. Խաղաղություն, աշխատանք, Մայիս
Թեհրան. Հարավային Կովկասում օտարերկրյա զորքերի ներկայությունը չի նպաստում անվտանգության և կայունության հաստատմանը
Լավրով․Հայաստանի իշխանությունների միակողմանի զիջումները Հայաստանի սահմանները դարձնում են շարժական
"Ինչ լավ է, որ 50 մետր հեռավորության վրա Ադրբեջանն է". Փաշինյանը տավուշցիներին նշել է ադրբեջանցիների հետ առևտրի հեռանկարները
Ոսկեպարում սկսվել է հանրահավաք հանուն հայոց պետականության
Չկա վերադարձ պատմական Հայաստանի գաղափարին. կոչ է անում Փաշինյանը
Պետդեպարտամենտի նախկին պաշտոնյա. Վաշինգտոնին դա կարող է դուր չգալ, բայց Հայաստանի անվտանգության լավագույն երաշխավորները Ռուսաստանն ու Իրանն են
Տիգրան Ավինյանը՝ Երևանում ծառահատումների կասեցման մասին. Եթե կա այլ գիտական կարծիք, մենք պատրաստ ենք լսել, իսկ եթե ոչ ՝ պետք չէ քաղաքից ժամանակ խլել
Փաշինյանը Հիսուս Քրիստոսի ճանապարհը համեմատել է այն դժվարությունների հետ, որոնց բախվել է իր քաղաքական ուժը
Ռուս սենատոր. Հայաստանի իշխանությունների այսօրվա քաղաքականությունը կարող է հարված հասցնել տարածաշրջանային և համաշխարհային գործերում Երևանի հեռանկարներին
Այսօր Հայաստանում ուժերի գերլարում է պետք՝ բոլոր ունակ մարդկանց համատեղ աշխատանք. վերլուծաբան
Պետությունը շահագրգիռ է Հայաստանում բնակվող բոլոր ազգային համայնքների զարգացման հարցերում. Փաշինյան
ՌԴ ԱԳՆ. Մոսկվան Երեւանի հետ հարաբերություններում "ամրության ստուգում" է անցել
Փաշինյան. արտաքին ուժերը նույնպես դրդել են Ղարաբաղում էթնիկ զտում կազմակերպող հիմնական ուժին
Նախկին քաղաքապետ. Մեր քաղաքական ուժը գնալու է ինստիտուցիոնալ լուծումների ճանապարհով
