Երկուշաբթի, 13 Հունիսի 2022 13:56

Արմինֆո. Թուրքիայի կողմից Ուկրաինային ցուցաբերվող ռազմավարական աջակցությունը բնավ չի նշանակում Մոսկվայի հետ մարտավարական համագործակցությունից հրաժարվելու Անկարայի պատրաստակամություն։

Թե որքան հեռու կարող է այդ համագործակցությունը գնալ՝ մեծապես կախված է այն բանից, թե արդյոք Ուկրաինան կսովորի պաշտպանել սեփական ազգային շահերը նույնքան անզիջում, ինչպես դա անում է Թուրքիան, - գրում են eurointegration.com.ua  կայքի սյունակի հեղինակները. "ՌԴ-ի դեմ պատժամիջոցների չեղարկման կոչերը, պատերազմի ձգձգմանն աջակցելու համար Արեւմուտքին ուղղված մեղադրանքները եւ ռուսական ընկերություններին անթաքույց աջակցությունը պատժամիջոցների շրջանցման հարցում՝ այս ամենը ներկայիս Թուրքիայի մասին է։ Այդ ֆոնին օգուտներ գեներացնելով Մոսկվայի հետ տնտեսական համագործակցության զարգացումից եւ դա արդարացնելով Ուկրաինայի եւ Ռուսաստանի հարաբերություններում "հավասարազոր" միջնորդի դիրքորոշմամբ, Անկարան փորձում է պահպանել գործընկերային հարաբերությունները Մոսկվայի եւ Կիեւի հետ՝  միեւնույն ժամանակ վաստակելով ներքաղաքական միավորներ", - նշում են հոդվածի հեղինակները:

 

2023 թվականի հունիսին Թուրքիայում նախատեսված խորհրդարանական և նախագահական ընտրություններին ընդառաջ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը երկրի տնտեսական և քաղաքական էական խնդիրների ֆոնին հաղթանակի դեղատոմս ունի, որի իրականացումն ուղղակիորեն կախված է ՌԴ-ից ։ Իսկ հենց Ռուսաստանի համար կորցրած եվրոպական շուկաները փոխարինելու հնարավորության մեջ Անկարայում տեսնում են տնտեսության արագ վերականգնման բաղադրատոմսը։ 2022 թվականի առաջին եռամսյակում ռուս-թուրքական առեւտրի ծավալներն աճել են երկու անգամ՝ հասնելով ռեկորդային 14 մլրդ դոլարի մակարդակի։

 

Ըստ հոդվածի հեղինակների՝ համանման իրադրություն է արտաքին քաղաքականությունում։ Եվ Լավրովի հետ մամուլի ասուլիսի ժամանակ Չավուշօղլուն նշել է երեք ուղղություն, որոնք թույլ են տալիս Թուրքիային մնալ տարածաշրջանում որպես "առաջին էշելոնի" հզոր քաղաքական խաղացող։ Դա ՌԴ-ի եւ Ուկրաինայի միջեւ հաշտության բանակցություններում միջնորդությունն է, Հարավային Կովկասի իրադրության կարգավորումը, Սիրիայում անդրսահմանային գործողությունը՝ "անվտանգության գոտի" ստեղծելու նպատակով, ուր հնարավոր կլինի վերադարձնել սիրիացի փախստականների մի մասին: Բոլոր երեք ուղղություններում հաջողությունը պայմանավորված է ՌԴ-ի հետ պայմանավորվելու Թուրքիայի կարողությամբ։

 

ՆԱՏՕ-ի համար խնդրահարույց նման փոփոխությունները Թուրքիայի արտաքին քաղաքականության գծում ավելի մեծ ռիսկեր են պարունակում Ուկրաինայի համար։ Այն իրավիճակում, երբ Անկարան արդեն միջնորդ է դարձել ՌԴ-ի եւ Ուկրաինայի խաղաղ բանակցություններում, Կիեւի համար ամենամեծ վտանգը կարող է լինել այն իրավիճակը, երբ միջնորդը հակամարտության արդարացի լուծման փոխարեն փորձի, նախեւառաջ, լուծել սեփական խնդիրները՝ դրա շարունակման հաշվին: Եվ դա մի իրավիճակում, երբ Արևմուտքը հազիվ թե կարողանա օգնել Ուկրաինային. Նա՝ ինքը, Թուրքիայի հետ մեծ խնդիրներ ունի, որոնք միայն խորանալու են։

 

"Չորս ձեռքով" նման կատարումը, հոդվածի հեղինակների կանխատեսմամբ, մեծ ռիսկեր է պարունակում Ուկրաինայի համար, որն արդեն հայտնվել է չափազանց բարդ մարտահրավերի առջեւ. ինչպես Անկարային ցույց տալ իր "կարմիր գծերը", բայց չփչացնել հարաբերությունները բարդ, բայց, անկասկած, կարեւոր դաշնակցի հետ: Հաշվի առնելով, որ Անկարայի հետ Կիեւի սուր հակամարտությունը իսկական նվեր կլիներ Մոսկվայի համար։ Մինչդեռ, "Բայրաքթարների" մատակարարումները, Սեւ ծովում ռուսական ռազմածովային ուժերի ներկայության ընդլայնումից զսպումը եւ հումանիտար նախաձեռնություններին մասնակցությունը դեռեւս Անկարային անփոխարինելի գործընկեր են դարձնում Կիեւի համար:

 

"Մյուս կողմից՝ Կիեւում չեն կարող իրենց թույլ տալ չարձագանքել ռազմավարական գործընկերոջ՝ գողացված ուկրաինական հացահատիկին առնչվող նույն գործողություններին։ Իր հերթին, նման ոչ միանշանակ քաղաքականության հետևանքների բացակայության հանդեպ Թուրքիայի վստահությունն ավելացնում է երկրի սեփական ուրույն դերի գիտակցումը, որը ձեռքում պահում է Բոսֆորի բանալիները ռուսական նավերի համար, և ՆԱՏՕ-ի բանալիները՝ դաշինքի նոր պոտենցիալ անդամների համար: Իր հերթին, ինքնիշխան Ուկրաինայի հետ գործընկերության պահպանումը կրիտիկական նշանակություն ունի նաև Անկարայի համար։ Հաշվի առնելով, որ Ուկրաինայի հարավային շրջաններում Ռուսաստանի ներկայության ուժեղացումը եւ, որպես հետեւանք, Սեւ ծովը ռուսական ազդեցության ոլորտ դարձնելը ուղղակի սպառնալիքներ է պարունակում նաեւ հենց Թուրքիայի համար", - եզրափակում են հոդվածի հեղինակները։