Երեթշաբթի, 7 Դեկտեմբերի 2021 15:34

Արմինֆո. Վերջին տարիներին Հայաստանում քաղաքի փողոցներում կարելի է տեսնել ավելի ու ավելի շատ սպորտային երիտասարդների, որոնց կյանքում սպորտը սկսել է զբաղեցնել ոչ վերջին տեղը։

Մարզասրահները լեփլեցուն են այն մարդկանով, ովքեր ցանկանում են վարել առողջ ապրելակերպ, ինչն այսօր որոշակի իմաստով միտում է դարձել մեր երկրում: Ընդ որում, պրոֆեսիոնալ մակարդակով Հայաստանում առավել ժողովրդականություն են վայելում ֆուտբոլը, բռնցքամարտը, հունահռոմեական ըմբշամարտը, ազատ ոճի ըմբշամարտը, ձյուդոն, սպորտային մարմնամարզությունը, ծանր ատլետիկան: Մեր ժամանակի հերոսներն են Արթուր Ալեքսանյանը, Սիմոն Մարտիրոսյանը, Մաքսիմ Մանուկյանը, Ֆերդինանդ Կարապետյանը և այլոք, որոնց անունները բոլորի ականջին են։ Նրանց հետևում միջազգային մրցումներում հենց այդ մարզաձևերի գծով ձեռք բերված հաղթանակներն են, որոնք հայ հասարակության շրջանում արդեն նույնացվում են նրանց անունների հետ։

 

Բայց քչերը գիտեն, որ Հայաստանը միջազգային մակարդակի նվաճումներ ունի նաև բոդիբիլդինգի գծով։ Լայն հանրության համար Առաքել Ջեյրանյանի անունը դեռ շատ հայտնի չէ։ Սակայն, երիտասարդ մարզիկն արդեն երկու անգամ Հայաստան է բերել լողափնյա բոդիբիլդինգի Եվրոպայի առաջնության մրցանակային տեղեր (Բոդիբիլդինգի և ֆիթնեսի միջազգային ֆեդերացիայի կողմից 2012թ. սահմանված բոդիբիլդինգի և ֆիթնեսի կատեգորիա, որում չեն ձգտում ավելացնել մկանային ծավալները, սակայն ունեն գեղագիտորեն գեղեցիկ զարգացած մարմին' ռելիեֆային չափավոր մկանունք: Ի տարբերություն դասական բոդիբիլդինգի, լողափնյա բոդիբիլդերները հանդես են գալիս շորտերով, այլ ոչ թե լողազգեստներով – խմբ.): Համեստ, բայց սեփական ուժերի վրա վստահ, աշխատասեր և, ինչպես պահանջում է այդ մարզաձևը, խիստ կարգապահ, իր և մյուսների հանդեպ պահանջկոտ Առաքելն ապրում է մեզ հետ նույն քաղաքում։ Multi Wellness մարզական կենտրոնում նա մարզում է երիտասարդ տղաների, տղամարդկանց, կանանց,  օրինակ ծառայելով նրանց համար, թե ինչպես կարելի է համառ աշխատանքով և նպատակասլացությամբ հասնել բարձր արդյունքների, իսկ գլխավորը՝  չբավարարվել ձեռք բերածով։

 

Զրուցելով Առաքելի հետ՝ տեղեկացանք, որ Հայաստանում այսօր այդքան էլ շատ տղամարդիկ չեն կանգնում բոդիբիլդերի ճանապարհին։ "Բոդիբիլդինգը բոլորի համար չէ", - անմիջապես պարզաբանում է Առաքելը։ Եվ խնդիրն այստեղ ոչ միայն բուն սպորտի ծախսատարությունն է, այլ երկաթյա կամքը, երկաթյա կարգապահությունը եւ հանուն մեծ նպատակի, երբեմն, անտանելի զոհողությունների գնալու պատրաստակամությունը:

 

Հետաքրքիր է, որ բոդիբիլդինգին առնչվող այս ողջ պատմությունը Ջեյրանյանի համար սկսվել է դեռ պատանեկության տարիներին։ Այն ժամանակ փոքր տղայի համար կուռք եւ նմանակության օրինակ էր դարձել ոչ թե աշխարհի գլխավոր բոդիբիլդերը՝ հոլիվուդյան դերասան Առնոլդ Շվարցենեգերը, այլ՝ զարմիկը, որը 90-ական թվականներին լրջորեն զբաղվում էր բոդիբիլդինգով։ "Այն ժամանակ ես նրան բարի նախանձով էի նայում, քանի որ 16 տարեկանում կշռում էի ընդամենը 38 կգ: Եվ մշտապես ինքս ինձ հարց էի տալիս, թե ինչպես կարելի է այդ ամենին հասնել",- ժպիտով հիշում է Ջեյրանյանը։ Այդ տարիքից նա մոլեռանդորեն սկսել է զբաղվել ֆիթնեսով, պարզապես, մկանային զանգված ձեռք բերելու համար: Բայց դա աստիճանաբար դարձել է նրա կյանքի մի մասը: "Մտա դահլիճ՝ 37 կգ քաշով, դուրս եկա՝ 58 կգ քաշով եւ գնացի զինվորական ծառայության", - պատմում է մարզիկը:

 

Բանակից վերադառնալուն պես Առաքելը տեղավորվել է աշխատանքի և, ստիպված, թողել է մարզումները, որոնց համար, պարզապես, ժամանակ չի եղել։ Բայց ուր էլ որ տանեին կյանքի քառուղիները, արդեն այն ժամանակ երիտասարդը քաջ գիտակցում էր, որ պետք է շարունակի աշխատել իր վրա։ 2013 թվականին վերսկսելով մարզումային գործընթացը՝ 2015 թվին նա արդեն առաջին անգամ մասնակցել է պրֆեսիոնալ մրցումների՝ նվաճելով Հայաստանի լողափնյա բոդիբիլդինգի չեմպիոնի տիտղոսը:

 

 

Առաքել, կպատմե՞ք ձեր առաջին մրցության մասին: Որքանո՞վ էր դա Ձեզ համար հուզիչ, արդյո՞ք վախենում էիք, արդյո՞ք գիտակցում էիք իրադարձության ողջ լրջությունը։

 

Իրականում, եթե ճիշտն ասենք, այն պահին ես ոչնչից չէի վախենում: Դա Հայաստանում լողափնյա բոդիբիլդինգի առաջին մրցությունն էր։ Բանն այն է, որ երբ ես բեմ եմ դուրս գալիս, հուզմունքը, վախերը հեռանում են ։ Որքան էլ դա անհամեստ հնչի, բայց բեմում ես ինձ արքա եմ զգում։ Եվ այդ հաղթանակից հետո ամեն անգամ ես ավելի մեծ ոգևորությամբ էի վերաբերվում հաջորդ մրցումներին։ Սեփական անձիս նկատմամբ պահանջները, համապատասխանաբար, աճում էին։ Բայց երբեք մտքովս չէր անցնում, որ կարող եմ հասնել նման մակարդակի։ Իսկ եվրոպական առաջնություններում հաղթանակներն ինձ ներշնչեցին այն վստահությունը, որ կարող եմ ավելի շատ բանի հասնել։ Երբ ունես նպատակ, կամքի ուժ՝ այլևս ոչինչ չի կարող կանգնեցնել։

Այսինքն, ի սկզբանե Դուք ձեր առջեւ նպատակ չե՞ք դրել տիտղոսներ նվաճելը, չեմպիոն դառնալ:

 

Երբեք: Ես սպորտով զբաղվել եմ սիրողական մակարդակով,պարզապես,  որպեսզի ինձ կարգի բերեմ։ Բայց հիմա ես հասկանում եմ, որ սա արդեն իմ ճանապարհն է, որով ես պետք է ընթանամ իմ ողջ կյանքում: Ես երախտապարտ եմ բոդիբիլդինգին, մասնավորապես, այն բանի համար, որ կտրուկ փոխվել է իմ կյանքի որակը։ Ես դարձել եմ ավելի ինքնավստահ: Եթե նախկինում մտածում էի, որ մարդկանց մոտ, ինձ նայելիս, կարող են խղճահարություն արթնանալ, հիմա ինձ նայում են որոշ նախանձով։  Շատերը ցանկանում են նմանվել ինձ, խորհուրդներ են խնդրում։ Ես հայտնի դեմք եմ դարձել Հայաստանի մարզական աշխարհում։ Բայց երբ սկսում էի, չէի պատկերացնում, թե ինչպես կփոխվի իմ կյանքը, ինչ զոհողությունների եմ ստիպված լինելու գնալ։ Սակայն այսօր ես դրա համար միայն ուրախ եմ։

 

Բայց, որքան ինձ հայտնի է, մարմնի այս ողջ գեղեցկության, ռելիեֆայնության հետեւում կարող են թաքնված լինել նաեւ լուրջ առողջական խնդիրներ, նյարդային համակարգի խանգարումներ:

 

Նման բան կարող է տեղի ունենալ, եթե չհետևենք այս մարզաձևում պահանջվող կարգապահությանը,  մարզումների, սննդի, հանգստի, քնի ռեժիմին: Հատկապես՝ լուրջ մրցումների նախապատրաստման փուլում։ Սնունդը հաշվվում է գրամներով, կալորիաներով, կարգադրագրերը չի կարելի խախտել: Դա շատ բարդ ժամանակահատված է, քանի որ օրգանիզմից աստիճանաբար դուրս են գալիս ածխաջրերը, և ուղեղը սկսում է այլ կերպ աշխատել։ Դա, նախեւառաջ, սթրես է օրգանիզմի համար, որին ոչ բոլորը կարող են դիմանալ:

 

Եվ ինչպե՞ս պահպանել առողջության պահպանման և նման բարձունքների հասնելու այդ հաշվեկշիռը։

 

Այստեղ բանալին է սերն է՝ ինքդ քո հանդեպ: Բավարար չէ, պարզապես, գալ դահլիճ, վերցնել ծանրաձողը, մի քանի մոտեցում անել և մտածել, որ դրանով դու ավարտել ես քո աշխատանքը։ Ընտրելով բոդիբիլդինգը՝ դու պետք է հետեւես քո առողջությունը, կանոնավոր զննումներ անցնես, անալիզներ հանձնես, հետեւես սրտիդ, լյարդիդ, հոդերիդ: Նման ծանրաբեռնվածությունը պահանջում է մանրակրկիտ հոգատարություն առողջական վիճակի նկատմամբ:

 

Ջեյրանյանի ողջ օրն անցնում է մարզասրահում։ Այսօր նրա պատասխանատվության տակ են ինչպես խմբային, այնպես էլ անհատական մարզումները Multi Wellness մարզակենտրոնում: Հայաստանի գլխավոր բոդիբիլդերն ուսերի ետևում ունի մարզչական աշխատանքի 9-ամյա փորձ, ինչը Բոդիբիլդինգի և ֆիթնեսի միջազգային ֆեդերացիայի (IFBB) կողմից նշվել է անհատական մարզչի հավաստագրով: Իսկ իր սաներին նա ներկայացնում է նույնքան խիստ պահանջներ, ինչպես՝ ինքն իրեն։ "Ինձ համար շատ կարևոր է, որպեսզի, մտնելով դահլիճ, նայելով ինձ, հաճախորդը հավատա ինձ։ Ես չեմ կարող նրանից պահանջել այն, ինչ ինքս չեմ կատարում", - ասում է մարզիկը։

 

Նման փիլիսոփայությունը, աշխատասիրությունն ու պահանջկոտությունն, առաջին հերթին, սեփական անձի նկատմամբ՝ բերեցին ակնկալվող պտուղները։ Առաքել Ջեյրանյանն այսօր լողափնյա բոդիբիլդինգի Եվրոպայի առաջնության (2018թ.) WBPF (Բոդիբիլդինգի և սպորտային մարմնակազմության համաշխարհային ֆեդերացիա) Եվրոպայի չեմպիոն է, WBPF (2018թ.) միջազգային մրցաշարի արծաթե մեդալակիր, Սև ծովի գավաթի արծաթե և բրոնզե մեդալակիր (2016թ. և 2017թ.), Հայաստանի եռակի չեմպիոն (2015թ. և 2018թ.         ՝ երկու անգամ): Բայց մարզիկի համար սա ճանապարհի սկիզբն է միայն։

 

Հարկ է նշել, որ արդեն կես տարի մարզիկը պատրաստվում է բոդիբիլդինգի "American Shark" 1-ին բաց առաջնությանը, որը կազմակերպել է  Բոդիբիլդինգի և ֆիթնեսի ամերիկյան ֆեդերացիան: Հայաստանում առաջնությունը կանցկացվի դեկտեմբերի 11-13-ը: Մրցությանը կմասնակցեն տարբեր երկրների մոտ 100 բոդիբիլդերներ: Սակայն ինքը՝ Առաքելը, պարտության մասին միտք անգամ թույլ չի տալիս։ Ընդհանուր առմամբ, մրցումների բոլոր տարիներին Ջեյրանյանը 0 պարտություն է կրել։ Իսկ այս մրցաշարում հաղթանակը նրա համար ճանապարհ կբացի դեպի Եվրոպա։ Սակայն մարզիկի ամենամեծ նպատակը միջազգային մրցաշարն է ԱՄՆ-ում։ "Բոդիբիլդինգի մշակույթը բավականին վաղուց զարգացած է Նահանգներում։ Եվ մրցակցությունը բավականին բարձր է։ Հենց այդ պատճառով ես ուզում եմ ուժերս փորձել այնտեղ", - պատմել է մարզիկը։

 

Մինչդեռ, Հայաստանում բոդիբիլդինգը սիրողական մարզաձև է։ Ընդհանուր առմամբ, երկրում կա մոտ 30 մարզիկ, ովքեր ոտք են դրել այս մարզարվեստի պրոֆեսիոնալ ուղի: Հայաստանում բոդիբիլդինգի խթանման համար, ըստ Ջեյրանյանի, անհրաժեշտ է ֆինանսական աջակցություն, քանի որ բուն ուղղությունը բավականին շատ ծախսեր է պահանջում: Մասնավորապես, այդ առնչությամբ նա ընդգծել է, որ մեր երկրում սպորտում դժվար է հովանավորներ գտնել։

 

Ձեր կարծիքով, ինչո՞վ է դա պայմանավորված։ Սպորտն այնքա՞ն էլ կարեւոր չէ մեր հասարակայնության համար:

 

Կարևոր է, բայց չկա պատշաճ ուշադրություն։ Հավատացեք, մենք ունենք շատ լավ տղաներ, որոնք կարող են լուրջ արդյունքների հասնել միջազգային ասպարեզում։ Բայց չկա մեկը, ով ստանձնի  բարերարի դեր։ Դա, հիմնականում, պայմանավորված է նրանց ակնկալիքներով։ Ես էլ եմ բախվել նման վերաբերմունքի, երբ դիմել եմ օգնության համար: Ի պատասխան՝ ինձ հարցրել են. «Իսկ ի՞նչ կստանանք մենք՝ արդյունքում»: Եվ դա ամենևին էլ դատապարտելի չէ։ Մարդը պետք է իմանա, թե ուր է ներդնում իր միջոցները, բուն "նախագիծը " պետք է լինի շահավետ։ Բայց, մյուս կողմից, տաղանդավոր մարզիկները, որոնց այսօր օգնություն կցուցաբերեն, վաղն անպայման կգտնեն շնորհակալություն հայտնելու միջոց։

 

Իսկ ի՞նչ է պահանջվում հենց մարզիկից:

 

Առանց վարանելու գնալ դեպի իր նպատակը, ամեն ինչ դնել կոնին: Երբ դու կտրվում ես քո սովորական իրականությունից և դառնում ես քո նպատակի մաս, ապա հետադարձ ճանապարհ չկա։ "Գլուխդ պատռիր"՝ բայց երկնքից աստղեր վեր բեր։

 

Շնորհակալություն զրույցի համար եւ հաջողության առաջիկա մրցումներում