Արմինֆո. Ռուս մասնագետներին, այդ թվում ՝ զինվորականներին, կերաշխավորվի Հայաստանում գործող բիոլաբորատորիայի հասանելիությունը՝ ստեղծված Պենտագոնի փողերով։ Ինչպես հայտնի է դարձել <Կոմերսանտին>, համապատասխան հուշագիրը նախատեսվում է ստորագրել ՌԴ ԱԳ նախարար Սերգեյ Լավրովի ՝ Երևան կատարելիք այցի ժամանակ ։
Հուշագրի շուրջ աշխատանքների ավարտի մասին, որը ռուս մասնագետներին երաշխավորում է Հայաստանում գտնվող բիոլաբորատորիաների հասանելիությունը,
<Կոմերսանտ>-ին պատմել են բանակցությունների ընթացքին ծանոթ աղբյուրները՝ ռուսական և հայկական կողմից: Փաստաթուղթը, նրանց խոսքով, նախատեսվում է ստորագրել նոյեմբերի 10-11-ը ՌԴ ԱԳ նախարար Սերգեյ Լավրովի ՝ Երեւան կատարելիք այցի ժամանակ։ <Պայմանավորվածությունը սկզբունքային է։ Մնացել է համաձայնեցնել շտրիխները>, - նշել է <Կոմերսանտի> աղբյուրներից մեկը ։
Մեկ այլ աղբյուր հաստատել է, որ փաստաթղթի տեքստը պատրաստ է, և միջգերատեսչական համաձայնեցում Է ընթանում ։ Նա պարզաբանել է, որ հուշագիրը նախատեսում է երկու երկրների համագործակցությունը բժշկակենսաբանական ոլորտում։
Նրանց թվում, ովքեր կկարողանան այցելել Հայաստանում գործող բիոլաբորատորիաներ, ՌԴ Առողջապահության նախարարության և Պաշտպանության նախարարության մասնագետներն են, հայտնում է զրուցակիցը:
Աղբյուրը նաեւ նշում է, որ Ռուսաստանը բազմիցս քննադատել Է ԱՄՆ-ին ռուսական սահմանների մոտ <ռազմական բժշկակենսաբանական ակտիվության> համար եւ խոստացել է հասնել այն բանին, որ հարեւան երկրներում գործող լաբորատորիաների գործունեությունը բաց դառնա իր համար: <Մոսկվայում կասկածանքով են վերաբերվում փակ ռեժիմով գործող հետազոտական կենտրոններին՝ այդ թվում այն պատճառով, որ դրանց արդիականացման ֆինանսավորումը և վերազինումն իրականացվել է Պենտագոնի միջոցով: ԱՄՆ պաշտպանության նախարարությունը 10 մլն դոլար Է հատկացրել Հիվանդությունների վերահսկման և կանխարգելման ազգային կենտրոնի արդիականացման համար>, - գրում է պարբերականը ։
Մոսկվան կցանկանար մշտական հասանելիության հնարավորություն ունենալ իրեն անհանգստացնող լաբորատորիաներին, ինչը կերաշխավորվեր երկկողմ փաստաթղթերով։ Վրաստանի կամ Ուկրաինայի հետ նման բան ստորագրելն այսօր խնդրահարույց է ։ Հայաստանի եւ Ղազախստանի հետ Ռուսաստանը հարաբերությունների այլ մակարդակ ունի ։ Ավելին, այդ պետությունները Մոսկվայի դաշնակիցներն են Հավաքական անվտանգության պայմանագրի կազմակերպության գծով: Սերգեյ Լավրովը բազմիցս բարձրացրել է լաբորատորիաների հարցը ՀԱՊԿ անդամ երկրների գործընկերների հետ հանդիպումների ժամանակ։
Այն մասին, որ Մոսկվան եւ Երեւանը սկսել են աշխատել համապատասխան փաստաթղթի շուրջ, <Կոմերսանտը> գրել է անցյալ ամռանը ։ՌԴ-ում հույս ունեն, որ նույն կերպ հարցը կլուծվի նաեւ Ղազախստանի հետ (Ալմաթիում գործում է Կենտրոնական ռեֆերենս լաբորատորիա, որի համար ԱՄՆ-ն 130 մլն դոլար Է հատկացրել): Ղազախական կողմն ամռանը ճանաչողական շրջայց էր կազմակերպել դեպի բիոլաբորատորիա, բայց Մոսկվան ցանկանում է հասանելիության երաշխիքներ:
Հիշեցնենք, որ 2016 թվականին ԱՄՆ ՊՆ-ի ֆինանսավորմամբ Հայաստանում բացվել է երեք լաբորատորիա ՝ Երեւանում, Գյումրիում եւ Իջեւանում։ Դրանից հետո հայկական և ռուսական ԶԼՄ-ներում պարբերաբար հրապարակումներ են հայտնվել այն մասին, որ այդ լաբորատորիաները երկակի նշանակության օբյեկտներ են և կարող են օգտագործվել նաև ռազմական նպատակներով՝ կենսաբանական զենքի ստեղծման և արտադրության համար։ Երեւանում ռեֆերենս-լաբորատորիայի ստեղծման համար ԱՄՆ ՊՆ-ն հատկացրել է $15,5 մլն, իսկ ֆինանսավորման ընդհանուր ծավալը կազմել է $18 մլն: