Արմինֆո.Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինը զարմացել է Լեռնային Ղարաբաղն Ադրբեջանի մաս ճանաչելու Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի ՝որոշումից: Այդ մասին "Իզվեստիա"-ի հարցազրույցում հայտարարել է Ռուսաստանի ԱԳ նախարար Սերգեյ Լավրովը։
Խոսելով հայ-ռուսական հարաբերությունների մասին՝ ՌԴ նախարարը հիշեցրել է, որ երբ Փաշինյանը ընդդիմության մեջ էր և ղեկավարում էր իր ստեղծած շարժումը (բոլորը գիտեին, որ նա կապեր ունի Ջ.Սորոսի հիմնադրամի հետ) ։ Սորոսը), ապա հայտարարում էր ՀԱՊԿ-ից և ԵԱՏՄ-ից դուրս գալու մասին ։
"Այդ կարգախոսով ամբոխ հավաքեց փողոցներում, պահանջեց վարչապետի ընտրություն (նրանք ԱԺ ընտրություններ ունեին) ։ Ընդ որում, հայտարարեց, որ եթե դրանք ավարտվեն նրանով, որ իրեն չընտրեն, ապա "ոտքի կհանի" ժողովրդին ։ Ժողովրդավարություն՝ իր ամենաբարձր դրսևորմամբ։ Փաշինյանի վարչապետ դառնալուց հետո Ռուսաստանի նախագահ Պուտինը բազմիցս հանդիպել է նրա հետ: Ամեն կերպ ընդգծել է, որ մենք առաջնորդվելու ենք ոչ թե նախկին ինչ-որ հայտարարություններով, այլ նրանով, թե կոնկրետ ինչպես է Հայաստանի ղեկավարությունը կառուցելու հարաբերությունները Ռուսաստանի Դաշնության հետ ։ Ի պատասխան՝ հնչել է, որ ՀԱՊԿ - ը և ԵԱՏՄ - ն այն կառույցներն են, որոնք սկզբունքորեն կարևոր են Հայաստանի անվտանգության, երկրի տնտեսության զարգացման և Հարավային Կովկասում նրա մեկուսացումը թույլ չտալու համար", - նշել է Լավրովը։
Նրա խոսքով ՝ հենց այդ հունով էին զարգանում հարաբերությունները բոլոր տարիներին, մինչև 2020 թվականին Ադրբեջանի և Հայաստանի միջև կոնֆլիկտի բռնկումը։ Լավրովը հավելել է, որ այն ժամանակ Փաշինյանը դիմել էր Պուտինին՝ որպես Ռուսաստանի դաշնակից և ՀԱՊԿ անդամ: "Մեր նախագահը գիշերը, ջանք ու եռանդ չխնայելով, պայմանավորվել է Երևանի և Բաքվի առաջնորդների հետ՝ այդ պատերազմը կանգնեցնելու մասին։ Հետո եղան եռակողմ պայմանավորվածություններ (1,2,3,4) սահմանի սահմանազատման, տնտեսական կապերի վերականգնման, տրանսպորտային հաղորդակցությունների ապաշրջափակման, ընդհանուր առմամբ, հարաբերությունների կարգավորման (ներառյալ խաղաղության պայմանագրի կնքումը) վերաբերյալ ։ Այս ամենը համաձայնեցված էր մեր ակտիվ, նախաձեռնող դերակատարմամբ։
Դրան զուգընթաց՝ Եվրամիությունը հայերին ու ադրբեջանցիներին" քաում էր" իր կողմը։ Փաշինյանը ԵՄ-ի և ԱՄՆ-ի հարթակում աշխատելու գաղափարի գլխավոր կողմնակիցն էր։ Նրանք պարբերաբար մեկնում էին այնտեղ՝ ի վնաս այն հանդիպումների, որոնք նախատեսված էին Ռուսաստանի Դաշնության տարածքում ։ 2022 թվականին Պրահայում "Եվրոպական քաղաքական համայնքի" (Ֆրանսիայի նախագահ Էմանուել Մակրոնի հորինած) գագաթնաժողովում Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևի հետ Եվրախորհրդի նախագահ Շառլ Միշելի ներկայությամբ փաստաթուղթ ստորագրեցին այն մասին, որ Ղարաբաղը Ադրբեջան է ։ Մեզ ոչ ոք տեղյակ չէր պահել։ Ռուսաստանի նախագահը հերթական հանդիպման ժամանակ Հայաստանի վարչապետին ասել է, որ մենք զարմացած ենք իրենց նման որոշումից", - հավելել Է Լավրովը ։ Ընդ որում, նա նշել է, որ հայկական կողմից ոչ մի բացատրություն չի եղել այդ որոշումից հետո ։ "Փաշինյանը միշտ մեզնից խնդրել է չմոռանալ, որ վերջին երեք տարիների մեր բոլոր ջանքերին զուգահեռ պետք է անպայման կարգավորել Լեռնային Ղարաբաղի կարգավիճակի հարցը։ Մենք դրանով զբաղվում էինք։ Բայց երբ նա՝ ինքը, ստորագրեց այն բանի տակ, որ այդ տարածքը, ԽՍՀՄ վարչական սահմաններին համապատասխան, Ադրբեջանի մաս է կազմում, ապա կարգավիճակի հարցը վերացավ", - շարունակել է ՌԴ նախարարը։
"Երբ ղարաբաղցիները սկսեցին հեռանալ Ղարաբաղից, Փաշինյանը Ռուսաստանի նախագահին հարցրեց, թե ինչու է, իբր, նրանց թողել բախտի քմահաճույքին: Պուտինը պատասխանեց, որ Հայաստանի վարչապետն է որոշել, որ նրանք այլևս քաղաքացի չեն կամ հավակնում են որևէ այլ քաղաքացիության, բացի Ադրբեջանից",-հավելել Է Ռուսաստանի արտգործնախարարը: Լավրովը նշել է, որ ինքն էլ է շփվել Փաշինյանի հետ, երբ տարբեր նիստերի է մեկնել Երևան: "Ինձ թվում էր, որ նա, այնուամենայնիվ, հասկանում է Հայաստանի շահերը Ռուսաստանի Դաշնության հետ դաշնակցային հարաբերությունների շարունակությունից, ՀԱՊԿ-ի և ԵԱՏՄ-ի շրջանակներում փոխգործակցությունից ։ Բայց հիմա Հայաստանի պաշտոնատար անձինք թե Հայաստանի Անվտանգության խորհրդում, թե Հայաստանի խորհրդարանում ուղիղ խոսում են այն մասին, որ պետք է ավելի շատ ապավինել Եվրամիությանը, թե, իբր, ՀԱՊԿ-ը չի կատարում իր պարտավորությունները Հայաստանի հանդեպ։ Այսինքն, ըստ էության, "շրջանը փակվում է" ։ Հայաստանյան ղեկավարությունում սկսում են արտահայտվել գաղափարներ, որոնք նման են այն գաղափարներին, որոնցով Փաշինյանը ձևավորում էր իր "Ելք" շարժումը ։ Վստահ եմ, որ դա չի բխում հայ ժողովրդի շահերից ։ Դա չի բխում մեր շահերից հայերի հետ պատմական բարեկամական կապերի, Ռուսաստանում բնակվող հսկայական հայ համայնքի և Հարավային Կովկասում կայունության տեսանկյունից։ Նրանց նպատակը, ովքեր այժմ գայթակղում են Հայաստանի ղեկավարությանը դեպի Արևմուտք, պարզ է. թույլ չտալ կայունություն Հարավային Կովկասում, փորձել նաև այդ տարածաշրջանը դարձնել իրենց գերիշխանության գոտի։ Ինչպես Արևմուտքը փորձում է դա անել Կենտրոնական Ասիայում, այնպես էլ մեր ընդհանուր մայրցամաքի շատ այլ մասերում", - ամփոփել է Ռուսաստանի արտգործնախարարը։