Շաբաթ, 3 Դեկտեմբերի 2016 12:18

Արմինֆո.Արցախի երիտասարդական հասարակական կազմակերպությունները խորապես անհանգստացած են վերջերս ՀՀ Նախագահի մամլո քարտուղար Վլադիմիր Հակոբյանի՝ «Ազատությունե ռադիոկայանին ադրբեջանա-ղարաբաղյան հակամարտության խաղաղ կարգավորման մասին տված հարցազրույցում արտահայտած այն մտքից, որ «Որևէ տարածքի վերադարձի մասին հարցը կարող է առարկայական լինել միայն Լեռնային Ղարաբաղի կարգավիճակի որոշման պարագայումե:

 

«Մենք՝ անկախության սերնդի ներկայացուցիչներս, ադրբեջանա-ղարաբաղյան հակամարտության կարգավորման այսպես կոչված «Մադրիդյան սկզբունքներե-ի առնչությամբ բազմիցս նշել ենք մեր դիրքորոշումը, շեշտելով, որ մեզ առաջարկվող տարբերակը որակում ենք անարդար և մեր ժողովրդի ազգային-պետական շահերին հակասող։

 

Համոզված ենք, որ հակամարտության կարգավորման շուրջ ԵԱՀԿ ՄԽ կողմից ներկայացված ցանկացած փաստաթուղթ առանց ԼՂՀ ժողովրդի համաձայնության չի կարող կենսագործվել, ինչպես դա բխում է ժողովուրդների ազատ ինքնորոշման միջազգային իրավական նորմից, որը դրված է նաև հիմնախնդրի կարգավորման հիմքում:

 

1991թ. դեկտեմբերի 10-ին ԼՂՀ ժողովուրդը, իր կամքն արտահայտելով անկախության մասին հանրաքվեում, հաստատել է անկախ ապրելու իր վճռականությունը և միջազգային իրավունքի բոլոր նորմերի և լուծարվող ԽՍՀՄ-ի օրենքների հիմքի վրա հռչակել է պետություն՝ Ադրբեջանական Հանրապետությանը իրավաբանորեն չպատկանող տարածքներում:

Իրեն պարտադրած պատերազմի ընթացքում Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետությունը դուրս չի եկել Լեռնային Ղարաբաղի սահմաններից՝ այն երկրամասից, որը իրեն է պատկանում թե փաստորեն, թե իրավաբանորեն, թե պատմականորեն: Այդ տարածքների կարգավիճակը ամրագրված է 2006 թվականին ընդունված ԼՂՀ Սահմանադրությամբ: Հետևապես՝ Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետությունը չունի, այսպես կոչված, «անվտանգության գոտի հանդիսացող տարածքներե: ԼՂՀ անքակտելի մաս կազմող բոլոր տարածքներն ըստ վարչական ենթակայության բաշխված են «ԼՂՀ վարչատարածքային բաժանման մասինե օրենքի համաձայն:

 

Մենք ողջունում ենք ԼՂՀ-ում խաղաղության ապահովմանն ուղղված միջնորդական ջանքերը, սակայն մեկ անգամ ևս հիշեցնում ենք, որ Արցախի ճակատագրին և շահերին առնչվող ցանկացած համաձայնություն, որ ձեռք կբերվի առանց ԼՂՀ լիարժեք եւ իրավահավասար մասնակցության, չի կարող ընդունվել մեր կողմից»,-  ասված է հայտարարության մեջ, որի ներքո ստորագրել է Արցախի 11 հասարակական կազմակերպություն: Նշենք, որ «Россия сегодня լրատվական գործակալության հետ հարցազրույցում Սերժ Սարգսյանը հայտարարել էր, որ 2011 թվականին Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության կողմերը կարծես հասել էին եզրագծին և պատրաստ էին ստորագրել փաստաթուղթը: «Մասնավորապես, հայկական կողմերը, այսինքն Լեռնային Ղարաբաղը և Հայաստանը թողնում են այն տարածքները, որոնց այժմ զբաղեցված են որպես ապահովության գոտի, այն տարածքները, որոնք ադրբեջանցիները համարում են օկուպացված: Բայց առաջին կետում հստակ գրված էր, որ Լեռնային Ղարաբաղի վերջնական իրավական կարգավիճակը կորոշվի Լեռնային Ղարաբաղի ժողովրդի ազատ կամքի արտահայտության միջոցով: Այդ ազատ կամքի արտահայտությունն ունի պարտադիր իրավական ուժ, իսկ հետո գրված էր, թե ով է մասնակցում, ինչպսին է օրակարգը:

Այսինքն` հանրաքվե: Դա ինքնորոշման սկզբունքի մարմնավորումն էր: Բայց ադրբեջանական կողմն ամեն անգամ ներկայացնում է նոր պահանջներ», - ընդգծել է նա: Սակայն, ինչպես նշել է Սարգսյանը, հայկական կողմն այժմ էլ պատրաստ է վերադառնալ առաջարկների այդ փաթեթին: Այս հայտարարությունը հասարակական արձագանք է գտել Հայաստանում և Սփյուռքում, ինչի առնչությամբ ՀՀ նախագահ Սերժ Սարգսյանի մամուլի քարտուղար Վլադիմիր Հակոբյանը հանդես է եկել այս առնչությամբ պարզաբանմամբ: Նրա խոսքով, որևէ տարածք վերադարձնելու մասին հարցը կարող է առարկայական լինել միայն Լեռնային Ղարաբաղի կարգավիճակի որոշման պարագայում: «Россия сегодня լրատվական գործակալության հետ հարցազրույցում չի ներկայացրել ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահների կողմից ներկայացված հակամարտության փաթեթային կարգավորման բոլոր դրույթները, որոնք, նրանց կարծիքով, անբաժանելի մեկ ամբողջություն են կազմում»,-ընդգծել է մամուլի քարտուղարը: Ըստ Հակոբյանի, նախագահը նշել է, որ այդ փաստաթղթի առաջին կետով ամրագրված է Արցախի ժողովրդի ինքնորոշման իրավունքը: Հղում կատարելով Սարգսյանի ելույթին ՀՀԿ 16-րդ համագումարում, մամուլի քարտուղարը հայտարարել է, որ փաստաթղթի մյուս բոլոր կետերն «ածանցյալ ենե: «Մնացած հարցերը տրամաբանորեն և արդարացի կլուծվեն կարգավորման գործընթացին զուհահեռ: Քանի դեռ կա այդ հիմնական հարցը, և քանի դեռ հայտնի չէ Լեռնային Ղարաբաղի կարգավիճակը, ոչ մի այլ հարց չի կարող լուծվել»,-ցիտել է նախագահին Հակոբյանը:   Նա նաև հավելել է, որ ԵԱՀԿ ՄԽ առաջարկած փաթեթն արձանագրում է Հայաստանի և Արցախի միջև ցամաքային կապի անհրաժեշտությունը: «Այս հարցը բազմիցս բարձրացվել է Հայաստանի և համանախագահների կողմից: Անկլավային կարգավիճակի մասին խոսք անգամ լինել չի կարող: Ընդ որում, խոսքը չի գնում միայն Արցախը Հայաստանին կապող ցամաքային ճանապարհի մասին, այլ այնպիսի անվտանգ և կայուն կապի մասին, որն ամբողջովին պաշտպանված կլինի Ադրբեջանի ցանկացած ոտնձգությունից, հատկապես ապրիլյան պատերազմից հետո: Հաշվի առնելով Ղարաբաղի ժողովրդին ներկայումս սպառնացող շարունակական և անմիջական վտանգը, շրջակա շրջանների ներկայիս կարգավիճակը, որոնք հանդիսանում են անվտանգության գոտի, ավելի քան արդարացված է», - ընդգծել է նա: